Η χονδροπάθεια είναι μια πολύ συχνή και επώδυνη πάθηση των γονάτων, η οποία ταλαιπωρεί αρκετά νέα άτομα και σε μεγαλύτερο ποσοστό τις γυναίκες. Η χονδροπάθεια προσβάλει κατά κύριο λόγο το χόνδρο της επιγονατίδας (γόνατο), επηρεάζοντας τον ιστό τους. Ο ιστός αυτός περιβάλλει το οστό του γόνατος ελαχιστοποιώντας την τριβή και απορροφώντας τις πιέσεις που δέχεται η άρθρωση κατά την κίνηση. Όταν ο ιστός αυτός αλλοιωθεί, οι κινήσεις ή η πολύωρη καθιστική στάση επιβαρύνουν την περιοχή. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα εκδήλωση έντονου πόνου, αδυναμία και δυσκολία στην κίνηση του γόνατος.
Οι ομάδες που έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να παρουσιάσουν χονδροπάθεια είναι άτομα τα οποία καταπονούν τα γόνατα τους είτε λόγω δουλείας, είτε λόγω άθλησης. Καθώς λοιπόν ο χόνδρος αυτός δεν αναγεννάται, η αντιμετώπιση θα πρέπει να είναι άμεση για να μην οδηγηθούμε σε σοβαρότερη βλάβη της άρθρωσης του γόνατος.
Ποια αίτια δημιουργούν τη χονδροπάθεια;
Η χονδροπάθεια είναι μια πάθηση, η οποία οφείλεται σε πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες. Κάποιοι από αυτούς μπορεί να είναι κληρονομικοί, τραυματικοί, είτε από χρόνια καταπόνηση (λόγω δουλειάς ή έντονης σωματικής άσκησης που επιβαρύνει τα γόνατα). Να σημειώσουμε ακόμα, ότι η χονδροπάθεια πλήττει κυρίως άτομα, τα οποία αθλούνται ή ασκούνται εντατικά.
Ποια είναι τα συμπτώματα που παρουσιάζει η χονδροπάθεια;
Τα συμπτώματα που παρουσιάζει η χονδροπάθεια εκδηλώνονται στον ασθενή μετά από ένα διάστημα 3-6 μηνών από τον τραυματισμό της επιγονατίδας ή του γόνατος. Τα πιο συνηθισμένα από αυτά είναι τα εξής:
- Ο πόνος γύρω από το γόνατο ή μπροστά από το γόνατο
- Το πρήξιμο ( οίδημα ) της περιοχής
- Η δυσκολία του ατόμου να σηκωθεί μετά από πολύωρη καθιστική στάση
- Το αίσθημα καύσου στην περιοχή του γόνατος
- Το τρίξιμο κατά τη διάταση του ποδιού
- Αίσθημα αδυναμίας του γόνατος
Τα συμπτώματα αυτά παρουσιάζονται κυρίως κατά την πολύωρη καθιστική στάση, κατά το γονάτισμα και στο ανέβασμα σκαλοπατιών. Κάποιες φορές όμως η χονδροπάθεια μπορεί να μην εμφανίσει κανένα σύμπτωμα, να είναι δηλαδή ασυμπτωματική.
Πώς διαγιγνώσκεται η χονδροπάθεια;
Η χονδροπάθεια μπορεί εύκολα να διαγνωστεί από τον ορθοπεδικό γιατρό με την κλινική εξέταση του ασθενούς και με τη λήψη του ιατρικού ιστορικού. Επιπρόσθετα, η αξονική και μαγνητική τομογραφία είναι εξαιρετικά σημαντικές στη διάγνωση της νόσου. Με τη μαγνητική τομογραφία όμως να παρέχει πολύ πιο αξιόπιστα ευρήματα. Με τη μαγνητική τομογραφία διαφαίνεται ξεκάθαρα ο χόνδρος, αφού η εικόνα που μας παρέχει τον διαχωρίζει από το οστό. Ακόμα, η μαγνητική τομογραφία αποτελεί και ένα πολύ σημαντικό μέσο σχεδιασμού, ώστε να αντιμετωπίσουμε με την κατάλληλη θεραπεία τη χονδροπάθεια.
Ποιες θεραπείες υπάρχουν, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε τη χονδροπάθεια;
Στα αρχικά στάδια η χονδροπάθεια μπορεί να αντιμετωπιστεί με ασκήσεις, φυσικοθεραπεία, ανάπαυση και αντιφλεγμονώδη φάρμακα για υποχώρηση του οιδήματος. Όταν η πάθηση βρίσκεται σε έξαρση, εξαιρετικά βοηθητική είναι η περίδεση του γόνατος και η αποχή από έντονες ασκήσεις. Ακόμα, η κολύμβηση βοηθά σημαντικά στην ενδυνάμωση του γόνατος, χωρίς αυτό να επιβαρύνεται από πιέσεις.
Σε πιο σοβαρές καταστάσεις ή σε περίπτωση που ο πόνος και τα οίδημα δεν υποχωρούν με τα παραπάνω, τότε κρίνεται απαραίτητη η λήψη δραστικότερων μέτρων. Αυτό σημαίνει ότι η φυσικοθεραπεία με τις ειδικές ασκήσεις θα πρέπει να γίνει πιο εντατική. Ίσως χρειαστούν και κάποιες ενέσεις υαλουρονικού νατρίου για την ανακούφιση του ασθενούς.
Τέλος, οι εγχειρήσεις για την αντιμετώπιση της χονδροπάθειας, πραγματοποιούνται για εξαιρετικά σοβαρές και επίπονες περιπτώσεις. Μια ακόμη θεραπεία με εξαιρετικά αποτελέσματα αποτελεί η prp θεραπεία με πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια. Τα αιμοπετάλια αυτά, ύστερα από συγκεκριμένη διαδικασία, εκκρίνουν τους αυξητικούς παράγοντες, οι οποίοι βοηθούν στην επούλωση ιστών, όπως είναι ο χόνδρος.
Σε περιπτώσεις εντοπισμένων χόνδρινων λαβών σε νέα άτομα οι νεότερες θεραπείες είναι:
- Καθαρισμός του φθαρμένου χόνδρου μέχρις οστού, μικροκατάγματα και πλήρωση της βλάβης με ειδικό υπόστρωμα εμπλουτισμένο με βλαστοκύτταρα.
Συνοψίζοντας
Η χονδροπάθεια του γόνατος-επιγονατίδος είναι μια πολύ συχνή πάθηση, η οποία προσβάλει και τα δύο φύλα, με μεγαλύτερο ποσοστό όμως τις γυναίκες. Οι ηλικίες που μπορεί να νοσήσουν κυμαίνονται από 25 έως 55 ετών και τα αίτια είναι κυρίως κάποιος τραυματισμός ή η έντονη καταπόνηση του γόνατος. Άτομα που ασχολούνται με εργασία κατά την οποία υπάρχει έντονο και συνεχές λύγισμα των γονάτων, αλλά και αθλητές ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Στη χονδροπάθεια ο χόνδρος του γόνατος τραυματίζεται με αποτέλεσμα τον εκφυλισμό του. Ο χόνδρος αυτός είναι εξαιρετικά σημαντικός, καθώς δεν αναγεννάται και τα προβλήματα που δημιουργούνται εξαιτίας αυτού είναι σημαντικά. Ο αρθρικός λοιπόν χόνδρος απορροφά τους κραδασμούς και τις πιέσεις σαν μαξιλαράκι, έτσι ώστε να αποφορτίζει τις αρθρώσεις του γόνατος. Με την αλλοίωσή του, τα οστά της άρθρωσης τρίβονται μεταξύ τους, δημιουργώντας έντονο πόνο, αδυναμία συγκεκριμένων κινήσεων και οίδημα. Κάποια ακόμα συμπτώματα που παρουσιάζει ένας ασθενής είναι το αίσθημα καύσου της περιοχής και το τρίξιμο του γόνατος κατά τη διάτασή του. Σε ορισμένες περιπτώσεις η χονδροπάθεια μπορεί να είναι και ασυμπτωματική.
Παρόλα αυτά η διάγνωση της νόσου πραγματοποιείται εύκολα με τη βοήθεια της μαγνητικής τομογραφίας. Η εξέταση αυτή παρέχει ξεκάθαρες εικόνες, καθώς διαχωρίζει το χόνδρο από το οστό. Για μια όμως ολοκληρωμένη και σωστή διάγνωση απαιτείται το πλήρες ιστορικό του ασθενούς και η κλινική εξέταση από τον ορθοπεδικό ιατρό. Με βάση λοιπόν τα ευρήματα της μαγνητικής τομογραφίας, ο γιατρός μπορεί να σχεδιάσει το κατάλληλο πλάνο για τη θεραπεία.
Η θεραπεία της χονδροπάθειας θα πρέπει να είναι άμεση, καθώς όπως αναφέραμε ο χόνδρος εάν τραυματιστεί, δεν αναγεννάται. Η χονδροπάθεια στα πρώτα στάδια μπορεί να καταπολεμηθεί με την ανάπαυση και τη διακοπή από οποιαδήποτε επιβαρυντική για τα γόνατα άσκηση και αντιφλεγμονώδη για την υποχώρηση του πρηξίματος. Στην οξεία φάση της νόσου, σημαντική βοήθεια και ανακούφιση, μπορεί να προσφέρει η περίδεση του γόνατος. Με αυτό τον τρόπο το γόνατος μένει σταθερό και να εμποδίζεται από συνεχόμενες κινήσεις που θα το επιβαρύνουν. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, όπου ο πόνος και το οίδημα δεν υποχωρούν, μπορεί να χρειαστεί ακόμα και χειρουργική επέμβαση.
Σε κάθε περίπτωση όμως η φυσικοθεραπεία προσφέρει θετικά αποτελέσματα στη μείωση, ακόμα και την καταπολέμηση, του πόνου και του οιδήματος. Από τις πιο νέες και με πολύ θετικά αποτελέσματα μεθόδους είναι η λεγόμενη prp θεραπεία με πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια. Η θεραπεία αυτή στην ουσία διεγείρει τους φυσικούς μηχανισμούς θεραπείας του οργανισμού. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η επούλωση του χόνδρου του γόνατος. Τέλος, πρέπει να αναφέρουμε πως η κατάλληλη θεραπεία εξαρτάται πάντοτε από την ηλικία τους ασθενούς, το βαθμό της βλάβης, τη συνολική εικόνα των αρθρώσεών και την ενασχόληση με κάποιο άθλημα.